VS betaalden nazi's uitkering voor vertrek

buitenland
6
20 okt '14
Minstens vier van oorlogsmisdaden verdachte nazi's krijgen al decennialang een Amerikaanse bijstandsuitkering.

Tientallen andere, inmiddels overleden oorlogsmisdadigers streken samen eveneens miljoenen dollars op uit de schatkist van de Verenigde Staten. Dat blijkt uit eigen onderzoek van persbureau AP. Het Amerikaanse ministerie van justitie stopte de tientallen nazi-verdachten de uitkering toe in ruil voor hun vertrek uit de VS. Dat bespaarde de Dienst Speciale Onderzoekingen (OSI) een tijdrovende uitwijzingsprocedure. Van de 69 verdachten die sinds 1979 werden gesommeerd het land te verlaten behielden er 38 hun bijstand. 

Verslaggevers van AP hebben dat opgemaakt uit vraaggesprekken met tal van betrokkenen en uit overheidsdocumenten die ze hebben bemachtigd. Onder de begunstigden waren SS'ers die vernietigingskampen bewaakten, een collaborateur die duizenden joden verraadde en naar de gaskamer hielp en een raketgeleerde die veelvuldig gebruikmaakte van dwangarbeid. Zeker vier van hen zijn nog in leven. AP bracht aan het licht dat de in Roemenië geboren Martin Hartmann en de Kroaat Jakob Denzinger tot op de dag van vandaag een Amerikaanse uitkering genieten. 

Hartmann bewaakte in de Tweede Wereldoorlog het concentratiekamp Sachsenhausen. Denzinger deed hetzelfde in Auschwitz. Beide SS'ers woonden na de oorlog jarenlang in de VS. Denzinger week in 1989 echter uit naar Duitsland omdat de Amerikaanse autoriteiten hem op het spoor waren en hij zijn paspoort dreigde te verliezen. Later verhuisde hij naar zijn geboortestreek in Kroatië, waar hij in luxe baadt. Hartmann ging in 2007 dezelfde weg en woont tegenwoordig in Berlijn. 

AP zocht Denzinger op in zijn ruime woning aan de oever van de Drava in het Kroatische Osijek. Hij wilde geen commentaar geven op de bevindingen. Denzingers zoon, die nog in de VS woont, heeft bevestigd dat Denzinger senior een uitkering geniet. Daar heeft hij ook recht op, aldus junior. De praktijken van de OSI bleken voor de sociale dienst en het ministerie van buitenlandse zaken moeilijk te verteren. Buitenlandse zaken omschreef de koehandel als een minnelijke schikking voor oorlogsmisdadigers. 

''Het is volkomen weerzinwekkend dat nazi-oorlogsmisdadigers bijstandsuitkeringen blijven ontvangen terwijl ze al vele, vele, vele jaren geleden ons land zijn uitgezet'', reageert Congreslid Carolyn Maloney. Ze zegt te werken aan een wetsvoorstel dat daaraan een eind moet maken. Ook in buitenlandse hoofdsteden riepen de Amerikaanse uitkeringen voor uitgewezen nazi's grote weerstand op. Zo was Oostenrijk op zijn zachtst gezegd niet blij toen het land SS-kampbewaker Martin Bartesch in de maag gesplitst kreeg. 

Bartesch sloot een deal met de OSI en werd in 1987 op het vliegtuig naar Wenen gezet. Twee dagen later trok de dienst zijn Amerikaanse paspoort in. Vervolgens zat Oostenrijk met Bartesch in zijn maag. De man zelf ontving tot zijn dood, twee jaar later, een uitkering van de Amerikaanse sociale dienst. Het 'lozen van nazi's', zoals de methode in de wandeling ging heten, stuitte op zoveel verzet dat OSI er uiteindelijk mee stopte. Maar de mogelijkheid bestaat nog steeds. De kans is klein dat van oorlogsmisdaden verdachte nazi's van Nederlandse origine van de goudomrande uitzettingsprocedure gebruik hebben gemaakt. 

De enige bekende Nederlandse oorlogsmisdadiger die nog in leven is, Siert Bruins, week na de oorlog niet naar de VS, maar naar Duitsland uit. Het Amerikaanse ministerie van justitie ontkent desgevraagd dat nazi's een bijstandsuitkering is aangeboden in ruil voor een vrijwillig vertrek uit de VS. 

© Novum 2014
nazi
vs
hitler
jakob denzinger
Log in met je MNL-ID
| wachtwoord vergeten?