Hij was gisteravond een van de sprekers op het tweede Amazighfestival dat tot en met vanavond plaatsheeft in Naaldwijk.
Essadki gaf een lezing in het Pleincentrum, waar inleidingen en discussies werden gehouden over de positie van allochtonen in Westland. Hij woont sinds eind jaren '80 in Den Haag. De eerste acht jaar van zijn leven in Nederland werkte hij in de Westlandse kassen.
"Gelukkig heb ik nooit in een schuurtje van een tuinder gewoond, zoals veel gastarbeiders die in de jaren '60 en '70 naar Westland kwamen,'' zegt hij. Tien jaar nadat hij de kassen vaarwel zei, keerde hij er terug. Deze keer om mee te werken aan een onderzoek naar de werkomstandigheden van arbeidsmigranten in de kassen.
De traditionele gastarbeiders die sinds de jaren '60 uit Marokkanen en Turken bestonden, waren toen grotendeels vervangen door Oost-Europeanen. "Maar arbeidsmigranten hebben sinds de jaren '60 altijd een belangrijke rol gespeeld in het draaiende houden van de tuinbouweconomie.''
Marokkanen en Turken verrichtten in de jaren '60 en '70 de ongeschoolde arbeid in de kassen, waar geen geboren Westlander nog trek in had. "Gebrek aan mensen is altijd een probleem geweest, want werken in de tuin is niet aantrekkelijk,'' meent Essadki. "De werktijden zijn onregelmatig. De werkweek duurt van maart tot en met oktober 50 tot 60 uur. Het werk is eentonig en levert niets op. Dat is nu nog zo.''
Hij vindt het belangrijk om het onderwerp te bespreken, omdat hij van mening is dat de jonge generatie maar weinig kennis hebben van de geschiedenis van Westland en Marokkanen. "Zij weten niet dat tuinders destijds een huisvestingsplicht hadden. En dat arbeidsmigranten veelal in schuurtjes rond de tuin werden opgevangen op een manier die niet past bij de Nederlandse leefomstandigheden. De weerbaarheid van die mensen was destijds duidelijk laag. Ze spraken de taal niet en waren erg afhankelijk van hun werkgever. Klopte het loon niet, dan konden ze dat moeilijk zeggen. En als ze het wel konden zeggen, dan liepen ze het risico hun onderdak te verliezen.''
Gebeurtenissen die schijnbaar uit het Westlands collectief geheugen zijn gewist. Want een tweede spreker - John Navarro die discussie leidde over Marokkanen en de media - constateerde gisteravond dat Marokkanen stelselmatig uit de gratis kranten worden geweerd, aldus Ad.nl.
"Het is tijd dat de advertentiebladen wel over Marokkanen schrijven, zoals ze over Westlanders schrijven. Op die manier laat je ze meedoen in je samenleving. Als je er niet over schrijft, sluit je ze buiten.''