Syrische vluchtelingen wachten ontberingen in de Balkan

buitenland
2
27 nov '13
Idris Hassan, zijn vrouw en hun drie kinderen ontvluchtten de slachting van de Syrische oorlog, in de hoop in West-Europa rust en veiligheid te vinden.

Ze hoopten op een beter leven maar kwamen terecht in een overvol Bulgaars vluchtelingenkamp, waar ze in een ijskoude tent verblijven, niet voldoende te eten hebben en niet de beschikking hebben over stromend water. Duizenden Syriërs en andere vluchtelingen uit het Midden-Oosten, Azië en Afrika die vanuit hun door oorlog verwoeste landen een gevaarlijke reis ondernemen eindigen in volgestouwde nederzettingen in de Balkan, na aan de grenzen van rijke West-Europese landen te zijn tegengehouden.

"We hebben ons land verlaten op zoek naar een vreedzamere, betere plek om te leven, waar we onze kinderen goed onderwijs zouden kunnen bieden", zegt de 44-jarige Hassan. Hij zit bij een vuurtje voor zijn tent in het kamp Harmanli in het zuiden van Bulgarije. "Maar nu zien we dat Bulgarije een arm land is dat zelf moeite heeft om zijn bevolking te voeden."

Volgens hulpverleners is de humanitaire situatie met name in Bulgarije alarmerend slecht. Het land krijgt veel meer migranten te verwerken dan het aankan. Bulgarije, een van de nieuwste en armste leden van de Europese Unie, grenst aan Turkije, dat Syriërs die de oorlog ontvluchten als een magneet aantrekt.

"Het is heel belangrijk dat alle Europese landen hun grenzen openhouden, Syrische vluchtelingen accepteren en hun adequate hulp geven", zegt Antonio Guterres, vluchtelingencommissaris van de Verenigde Naties. Na vorige week een vluchtelingenkamp in de hoofdstad Sofia te hebben bezocht, beloofde Guterres Bulgarije assistentie bij zijn pogingen om Syrische vluchtelingen goede opvang en hulp te bieden. Deze week stuurt de UNHCR een team voor technische assistentie naar Bulgarije.

Ook mensenrechtenorganisaties hebben alarm geslagen. "Het is ontstellend dat mensen die hun toevlucht zoeken in de Europese Unie in zulke vreselijke omstandigheden en met de winter snel naderend in onzekerheid komen te verkeren", zegt Barbora Cernusakova, EU-onderzoekster bij Amnesty International.

Artsen zonder Grenzen spreekt van 'erg slechte omstandigheden in ontvangstcentra en een rampzalig gebrek aan medische hulp'. Volgens de organisatie hebben 'honderden mensen geen andere mogelijkheid dan buiten te slapen in onverwarmde tenten, terwijl anderen opgehoopt zitten in leegstaande klaslokalen, omdat de ontvangstcentra dergelijke hoeveelheden mensen niet kunnen verwerken'. Soms is er slechts een toilet op vijftig mensen en hebben gezinnen niet voldoende te eten, aldus AzG.

Hassan leeft in dergelijke omstandigheden. "Ik heb slechts één verzoek: om te worden ondergebracht in een huis of een caravan", zegt Hassan, een Koerdische apotheker. "Binnenkort zal het gaan sneeuwen en dan is het ondoenlijk om met de kinderen in een tent te wonen." Hassan hoopt dat de immigratiepapieren van zijn gezin snel door de Bulgaarse autoriteiten in orde gemaakt zullen worden, zodat ze naar een welvarender EU-land kunnen vertrekken. Andere vluchtelingen in het kamp hebben met een hongerstaking gedreigd om te protesteren tegen de slechte leefomstandigheden.

"De meesten van ons hebben familie, ouders in andere landen zoals Duitsland, Nederland, Zweden, Finland", zegt Hassan. "We willen direct vertrekken, om te kunnen leven zoals alle respectabele mensen."

Sinds januari zijn zo'n tienduizend migranten, overwegend uit Syrië, maar ook uit Afghanistan en Irak, vanuit Turkije in Bulgarije aangekomen. Doorgaans zijn ze via geheime routes illegaal de grens overgestoken. De toevloed heeft het Bulgaarse hulpstelsel, dat volgens de autoriteiten grofweg hoogstens vijfduizend mensen aankan, overbelast.

Nog eens duizenden vluchtelingen hebben geprobeerd West-Europa te bereiken via Griekenland, Macedonië, Albanië, Montenegro of Servië. Hele families zijn maanden onderweg geweest en door mensensmokkelaars over grenzen gebracht, in volgepakte vrachtwagens of boten, of te voet. De migranten reizen vaak zonder papieren en lopen makkelijk het gevaar beroofd te worden van hun bezittingen of spaargeld, dat ze nodig hebben om de smokkelaars te betalen.

In Griekenland verdronken deze maand twaalf mensen, onder wie vier jonge kinderen en hun vader, naar wordt aangenomen Syriërs, toen de speedboot waarmee ze Italië hoopten te bereiken omsloeg. Vijftien anderen overleefden het ongeluk, dat zich voordeed in de buurt van het eiland Lefkas.

In een vluchtelingencentrum in een buitenwijk van Sofia braken protesten uit nadat Kahtan al Omar, een 35-jarige Syriër, een week nadat hij er met zijn vrouw en drie kinderen was aangekomen overleed aan een hartaanval. Volgens zijn vrouw had hij geklaagd over pijn op de borst, maar werd hem geen hulp geboden en arriveerde er pas een uur nadat hij was overleden een ambulance.

Het centrum is gevestigd in een oude, leegstaande school. De vervallen lokalen zijn volgestouwd met mensen en er zijn slechts een paar toiletten en douches. Een behoorlijke plek om maaltijden te bereiden ontbreekt en de lokalen zijn in kleinere ruimtes verdeeld door middel van lakens, die vrijwel niet voor privacy zorgen. De bewoners van het centrum zijn voornamelijk afhankelijk van donaties die worden verdeeld door het Rode Kruis. De meesten wachten tot de Bulgaarse autoriteiten hun documenten verschaffen die hun Syrische identiteit bevestigen en waarmee ze elders in de EU asiel kunnen aanvragen.

Deze procedure kost tijd, zeggen de autoriteiten. "We begrijpen dat ze willen dat hun papieren onmiddellijk in orde worden gemaakt, maar we hebben ons te houden aan wetten en regels", zegt Nikolaj Tsjirpanliev, hoofd van de Bulgaarse vluchtelingendienst.

Ook het buurland Servië gaat gebukt onder de toevloed van vluchtelingen. Omdat het land grenst aan de EU-lidstaten Hongarije en Kroatië is het een doorvoergebied voor migranten. Een asielzoekerscentrum in het dorp Bogovadja zit vol en honderden migranten slapen buiten. Zij krijgen slechts een maaltijd per dag. Volgens migranten worden asielzoekers die erin slagen de EU te bereiken vaak teruggestuurd naar Servië, Macedonië, Griekenland of Bulgarije, van waaruit ze na een tijdje een nieuwe poging wagen.

In een poging de stroom in te dammen treft Bulgarije voorbereidingen voor de bouw van een drie meter hoog hek langs de grens met Turkije, dat in februari klaar moet zijn. "Het is voor vluchtelingen, inclusief Syriërs die de verschrikkingen van de oorlog zijn ontvlucht, vrijwel onmogelijk geworden om Europa te bereiken", zegt Ioanna Kotsioni, hoofd van de AzG-missie in Bulgarije. "In Griekenland worden muren gebouwd en binnenkort in Bulgarije, waardoor degenen die het wanhopigst zijn nog gevaarlijker routes moeten opzoeken."

© Novum 2013
idris hassan
syrië
arabische lente
vluchtelingen
Log in met je MNL-ID
| wachtwoord vergeten?