Tekleh Zandi is psychiater en promoveert met zijn onderzoek aan de Universiteit van Amsterdam. Uit zijn bevindingen blijkt dat Marokkanen tot wel vijf keer vaker de diagnose schizofrenie krijgt dan autochtone Nederlanders. De promovenda stelt dat het meestal om een verkeerde diagnose gaat, aldus de Volkskrant. Rekening houdend met de culturele achtergrond blijken Marokkaanse Nederlanders niet meer risico te lopen op de ziekte.
Stemmen Het horen van stemmen en het hebben van waanideeën is in de Marokkaanse cultuur geen 'gek iets' en daarom wordt het door Marokkanen vaker aangevinkt op vragenlijsten. Zandi zegt hierover: 'Bij doorvragen blijkt dat het horen van stemmen gebeurt in een andere context. Mensen horen vermanende uitspraken terug van hun vader of ze horen zichzelf hardop denken. Ook is er soms sprake van boze geesten, een geaccepteerd verschijnsel in de Berberse cultuur.'
Hier kan gerust een kritische noot geplaatst worden, gezien djinns niet alleen in de Berberse cultuur is geaccepteerd maar ook in de Arabische en islamitische cultuur. Zandi ontwikkelde een vragenlijst waarin rekening wordt gehouden met de cultuur. Hiermee kan een betere voorspelling gegeven worden. Zij volgde de onderzoeksgroep twee jaar lang.
Zwak punt De bron spreekt van een zwak punt omdat de studie zich baseerde op slechts 26 Marokkanen en 37 autochtonen. Deze groep meldde zich in twee jaar tijd bij GGZ Utrecht omdat ze wellicht een psychose hadden. De onderzoekster trekt dan ook geen harde conclusies: 'Maar dit roept ernstige twijfels op over het gangbare idee dat schizofrenie bij Marokkaanse Nederlanders vier à vijf keer vaker voorkomt.'
Joop de Jong is hoogleraar culturele en internationale psychiatrie aan de VU en zegt blij te zijn met het werk van Zandi: 'Deze studie wijst op iets wat veel behandelaars in hun praktijk allang vermoeden, maar wat moeilijk hard te maken is. De waarde van het onderzoek zit er vooral in dat er nu een instrument is om ook op grotere schaal onderzoek te doen naar misdiagnosen bij migranten.'
Depressie De vragenlijst van de onderzoekster is ook goed voor mogelijke vragen over depressies. Vragenlijsten hierover worden door Marokkanen vaak niet onderkend omdat het woord 'depressie' niet bestaat in het Berbers. Vragen naar gevoelens die met depressies te maken hebben leveren weinig op.
Tenslotte kunnen diagnoses als schizofreen ingrijpende gevolgen hebben wanneer het ten onrechte is. 'Mensen krijgen te zware en ook nog eens de verkeerde medicijnen die niet helpen. Ze raken het vertrouwen in de geestelijke gezondheidszorg kwijt en raken uit het zicht.'