Delfts Blauw: made in Marokko

De verbazing op de gezichten van de Nederlandse ondernemers die Tanger bezoeken, is groot. Duizenden molentjes, klompen en borden liggen in een plaatselijke fabriek klaar om verscheept te worden naar Nederland. En het staat er echt: Made in Holland. Rachid Hassad, eigenaar van De Klomp, verzekert de Nederlandse gasten – op zoek naar investeringsmogelijkheden in Marokko – dat dit het echte spul is. "Echt Delfts Blauw. Van de beste kwaliteit". Hassad begon dertien jaar geleden met zijn bedrijf in de noordelijke havenstad Tanger. Toen met nog maar twee klanten. De Klomp is inmiddels, met 45 werknemers, uitgegroeid tot een van de grootste producenten van Delfts Blauw in de wereld. Volgens de 51-jarige ondernemer heeft hij nu zelfs zeventig procent van de Nederlandse markt in handen. "Ik maak vijftig- é zestigduizend artikelen per maand". Trots toont de Marokkaan de borden ter gelegenheid van het huwelijk van prins Willem-Alexander en Maxima. "Die zijn ook van mij". Hassad leerde het vak in Nederland. Hij werkte daar 22 jaar bij diverse bedrijven. Toen zijn laatste werkgever begin jaren negentig failliet ging, besloot de Gouwenaar in Marokko voor zichzelf te beginnen. "Iedereen raadde het mij destijds af. Ik zou problemen krijgen en zo, maar ik zette toch door. Je moet gewoon de moed hebben om die stap te wagen. Binnen twee maanden had ik alle benodigde documenten. Ik heb toen de apparatuur en het materiaal van mijn oude bedrijf overgenomen en ben met het hele zaakje naar Marokko vertrokken." Het materiaal en de versierselen voor zijn producten haalt overigens Hassad nog steeds uit Nederland. "Hier in Marokko wordt het handwerk verricht". Maar waarom niet gewoon in Nederland blijven? "Het ondernemersklimaat is hier veel gunstiger dan in Nederland. Je betaalt bijvoorbeeld minder belasting. De eerste vijf jaar betaal je zelfs helemaal geen belasting, en daarna 2,5 jaar de helft. Je hebt hier ook harde werkers en de lonen zijn laag". Volgens Hassad, die een kantoortje heeft in Rotterdam, is er de laatste jaren veel veranderd in Marokko. Zo had hij in het begin wel eens problemen met het transport van zijn producten. Het merendeel van zijn Delfts Blauw gaat via de haven naar Europa. "De controle is hier heel scherp. Ze maakten ook wel eens spullen kapot tijdens die controles". Maar nu loopt het allemaal veel soepeler. "Ik ben inmiddels bekend bij de douane en ze weten hier nu ook dat wij een betrouwbaar bedrijf zijn". Hassad heeft geen moment spijt gehad van het besluit om een bedrijf in Marokko te starten, vertelt hij de Nederlandse handelsmissie. "Ik kan het iedereen aanraden. Er gaat niets boven het ondernemerschap. Vooral voor mensen die een beetje geld hebben en een vak hebben geleerd, zijn hier veel mogelijkheden".