Hun stoffelijke resten waren het afgelopen jaar opgedolven uit opgespoorde massagraven en geïdentificeerd. Ruim zesduizend vermoorde Bosnische moslimmannen en -jongens gingen hun voor. Met behulp van DNA-tests wisten onderzoekers afgelopen jaar bijna zevenhonderd onbekende slachtoffers van de moordpartij hun naam terug te geven. De nabestaanden van meer dan vijfhonderd van hen voelden echter niets voor de begrafenisplechtigheid van vrijdag.
Van veel slachtoffers is nauwelijks iets over. Dat stelt de nabestaanden voor de moeilijke vraag wanneer er voldoende stoffelijke resten zijn gevonden voor een begrafenis. De resten van het vijfhonderdtal dat vrijdag niet is begraven blijven in het mortuarium tot er meer opduikt of de nabestaanden het wachten moe zijn. Hajrija Selimovic bracht vrijdag haar gezin voor even weer bij elkaar - al is ze de enige van hen die het drama overleefde. Ze begroef vrijdag haar twee zoons, naast het vorig jaar al gedolven graf van hun vader.
De 23-jarige Samir en Nermin van 19 werden veertien jaar geleden doodgeschoten door een executieploeg. Het viel Selimovic vorig jaar erg zwaar om haar man te begraven. Zijn hoofd en een paar botjes waren in 2001 al gevonden, maar ze bleef hopen op meer. Vrijdag ging het haar gemakkelijker af, zei ze. "Nu begraaf ik twee zonen. Ze zijn compleet. Enkel de jongste mist een paar vingers."
Ruim achtduizend moslimmannen en -jongens werden gedood toen Bosnische Serviërs Srebrenica op 11 juli 1995 bestormden. De stad was door de Verenigde Naties uitgeroepen tot veilige enclave en stond onder toezicht van Nederlandse blauwhelmen. De duizenden doden werden begraven in massagraven. Hun resten werden door hun moordenaars vermengd om de sporen van de misdaden te verhullen.
Maar gaandeweg worden ze opgegraven, geïdentificeerd en eens in het jaar - op 11 juli - herbegraven. De slachting in Srebrenica is de grootste moordpartij op het Europese continent sinds de Tweede Wereldoorlog. Het team dat is belast met het opsporen en identificeren van de slachtoffers schat dat er nog ongeveer duizend lijken zoek zijn. Oud-Kamerlid Bert Bakker, die ooit de enquêtecommissie voorzat die de val van Srebrenica en de rol van Dutchbat daarbij onderzocht, schreef vrijdag in Trouw dat de huidige generatie politici alsnog moet erkennen dat verontschuldigingen op zijn plaats zijn voor het bloedbad.
Minister van Defensie Jeanine Hennis-Plasschaert liet daarop weten dat Nederland niet wegloopt voor zijn verantwoordelijkheid. Volgens Hennis zet Nederland zich 'tot op de dag van vandaag' in voor de Bosnische stad.