Wel wil de Europese Commissie een "verplicht solidariteitsmechanisme" opzetten voor acute crisissituaties waarin de EU-landen naar omvang van de bevolking en welvaart bijdragen aan een eerlijkere verdeling van de lasten van illegale migratie naar Europa.
De focus van het migratiebeleid moet liggen bij de terugkeer van kansloze asielzoekers. Die procedure moet sneller en beter, meent het dagelijks EU-bestuur.
De commissie presenteerde woensdag een nieuw Europees Migratie en Asiel Pact. Het principe dat de lidstaat waar migranten en vluchtelingen het eerst aankomen verantwoordelijk is voor de asielprocedure, blijft. Maar Brussel stelt een "pre-selectie" in verbeterde "ontvangstcentra" aan de grens voor, waar mensen worden geïdentificeerd, gescreend en geregistreerd in een Europese databank en waar "snel" wordt besloten wie kans maakt op een verblijfsvergunning. Die gaat dan de asielprocedure van het aankomstland in.
Migranten die minder dan 20 procent kans op asiel hebben, moeten terug naar hun thuisland. Er komt een Europese terugkeercoördinator, als het aan de commissie ligt.
Overbelaste aankomstlanden moeten wel meer steun krijgen van de andere lidstaten. Als landen als Griekenland en Italië overstroomd worden door illegale migranten wil de commissie een "bindend systeem van solidariteit".
Landen kunnen asielzoekers overnemen, maar als ze dat niet willen moeten ze helpen bij het organiseren van de terugkeer van kansloze asielzoekers naar hun thuisland, of andere vormen van operationele steun bieden. Brussel wil ook dat de lidstaten vastleggen hoeveel migranten die op zee zijn opgepikt ze willen opnemen.
Meer samenwerking
Daarnaast zet de commissie in op meer samenwerking met landen waar veel migranten vandaan komen, vooral landen in Afrika.
Voorzitter Ursula von der Leyen: "We stellen vandaag een Europese oplossing voor, om het vertrouwen tussen de lidstaten te herstellen en dat van de burgers in ons vermogen samen migratie te beheren." Vicevoorzitter Margaritis Schinas verwees naar het vluchtelingenkamp Moria op het Griekse eiland Lesbos dat onlangs door brand is verwoest. "Moria herinnert ons er op grimmige wijze aan dat we niet langer in een half afgebouwd huis kunnen wonen."
De EU-landen zijn het nooit eens geworden over een wetsvoorstel uit 2016, waarin onder meer de herverdeling van asielzoekers over Europa was opgenomen. Polen, Hongarije en Tsjechië bijvoorbeeld weigeren pertinent asielzoekers op te nemen. De lidstaten en het Europees Parlement moeten akkoord gaan met de nieuwe wetsvoorstellen.