Het kabinet wil dat zij inzage kunnen krijgen in donaties van buiten de EU. Als een instantie daar niet aan meewerkt maakt ze zich schuldig aan een economisch delict.
Ook kunnen burgemeesters en het OM een dwangsom opleggen. Minister Sander Dekker (Rechtsbescherming) heeft hiervoor een wetsvoorstel naar de Tweede Kamer gestuurd.
Er zijn al langer zorgen over buitenlandse steun aan vooral moskeeën. In het regeerakkoord kondigde het kabinet al aan dat geldstromen uit onvrije landen "waarbij misbruik wordt gemaakt van onze vrijheden" zoveel mogelijk zullen worden beperkt.
De Tweede Kamer heeft ook onderzoek gedaan naar financiering van moskeeën. Die concludeerde deze zomer dat een aantal moskeeën, moskeescholen en andere islamitische organisaties wordt bekostigd en aangestuurd vanuit de Golfstaten en Turkije. Daardoor krijgen antidemocratische ideeën vat op Nederlandse moslims.
Mogelijkheid tot ingrijpen
Het wetsvoorstel geeft burgemeester en OM en "eventueel andere specifiek aangewezen overheidsinstanties" de mogelijkheid tot ingrijpen. "Bijvoorbeeld als er sprake is van bedreiging van de openbare orde door problematisch gedrag van een maatschappelijke organisatie", aldus het ministerie van Dekker.
Ze kunnen dan navraag doen naar buitenlandse giften en bij 'substantiële' bedragen mogen ze ook vragen naar de donateur. Bestuurders van organisaties die niet meewerken kunnen aangepakt worden. Zij lopen kans op een bestuursverbod van maximaal vijf jaar.
Onvrije landen
Het kabinet werkt al langer aan een verbod op geldstromen uit "onvrije landen", maar dat is lastig omdat het onder meer moeilijk blijkt af te bakenen om welke landen het gaat. In het wetsvoorstel van Dekker staat nu dat het gaat om donaties van buiten de EU en IJsland, Liechtenstein en Noorwegen.
"Buitenlands geld dat is bedoeld om organisaties te faciliteren of onder druk te zetten om hier aan te zetten tot haat, discriminatie of antidemocratische gedachten, hoort hier niet thuis. Organisaties die openstaan voor dit soort donaties mogen daar niet zomaar mee wegkomen", aldus Dekker.