Het kabinet neemt een advies daartoe van de Raad van State over, meldt demissionair minister Hugo de Jonge (Volksgezondheid).
Het kabinet wil bij wet vastleggen dat gemeenten bijvoorbeeld bedrijven, winkels en horecagelegenheden tien dagen mogen sluiten in het geval van een coronabrandhaard. Het wilde aanvankelijk levensbeschouwelijke gebouwen daar evenwel van uitsluiten, in verband met het grondwettelijke recht op godsdienstvrijheid.
De Raad van State wees erop dat de wet bedoeld is om te voorkomen dat lokale brandhaarden van het coronavirus een ernstig gevaar gaan vormen voor de volksgezondheid. "Dat uitgangspunt zou ook moeten gelden wanneer de bron van het ernstige risico een 'levensbeschouwelijk gebouw' is."
Onwenselijke situatie
De raad erkent dat de grondwet het recht op godsdienstvrijheid beschermt. "Dit sluit echter niet uit dat daarop met het oog op de bescherming van de volksgezondheid beperkingen kunnen worden gesteld in een specifieke wet." Het advies was dan ook de uitzondering uit de wet te schrappen.
Het kabinet neemt dat over, omdat anders de "onwenselijke situatie" kan ontstaan dat een gebouw niet kan worden gesloten, terwijl dat de volksgezondheid wel zou bevorderen. Maar: "het beginsel van scheiding van kerk en staat maakt wel dat de regering terughoudendheid past bij dergelijk ingrijpen", aldus De Jonge.
Geen andere manier
Sluiting kan alleen wanneer er "in redelijkheid" geen andere manier is om de uitbraak te beteugelen. Gemeenten moeten geloofsgemeenschappen ook eerst zelf in de gelegenheid stellen maatregelen te treffen. Pas als de burgemeester na overleg met de GGD vindt dat die onvoldoende zijn kan hij overgaan tot een sluitingsbevel.
Uitgangspunt moet daarbij zijn "om de uitoefening van het recht op het vrij belijden van het geloof of de levensovertuiging zo min mogelijk te beperken", aldus De Jonge. Geloofsgemeenschappen die door sluiting worden getroffen moeten daarvoor bij de burgemeester kunnen aankloppen voor overleg.
Het besluit van het kabinet valt slecht bij de orthodox-christelijke SGP. Partijleider Kees van der Staaij laat weten het "fundamenteel" oneens te zijn met het kabinet.
"Onnodig en grensoverschrijdend dat kerken gesloten kunnen worden. Doet afbreuk aan positie kerk als constitutioneel beschermde plek", laat hij weten via Twitter.