De vijf bewindslieden van Podemos houden hun portefeuille. De wijzigingen zes maanden na het aantreden van het 22-koppige regeringsteam waren eerst besproken met koning Felipe.
Carmen Calvo moet als eerste vicepremier plaatsmaken voor Nadia Calviño, die minister van Economische Zaken blijft. Minister van Buitenlandse Zaken Arancha González Laya wordt vervangen door José Manuel Albares, de huidige ambassadeur in Parijs.
De voornaamste taak van dit kabinet is zorgen voor economisch herstel en banen, zei Sánchez, die ook zijn stafchef Ivan Redondo verving. Volgens de premier ging het ook om een "generatievernieuwing". De gemiddelde leeftijd van de ministers is nu 50 in plaats van 55 jaar en vrouwen zijn goed voor 63 procent van de regeringsposten, waar dat eerder 54 procent was.
De positie van de Spaanse regering is de laatste maanden verzwakt. Drie maanden geleden verloren Podemos en de PSOE regionale verkiezingen van de conservatieve Partido Popular. Ook was er veel kritiek op het recente besluit van de regering om negen vooraanstaande Catalaanse separatisten gratie te verlenen.
Zij waren tot twaalf jaar celstraf veroordeeld voor hun poging de welvarende regio van Spanje los te weken.
Kritiek
Laya's optreden als buitenlandminister werd in eigen land zwaar bekritiseerd en niet alleen voor de reeks handelingen die resulteerden in het dieptepunt in de betrekkingen tussen Marokko en Spanje.
Regeringsleider Sánchez en buitenlandminister Laya waren begin juni het mikpunt van veel spot en sarcasme nadat bleek dat een topontmoeting tussen Sánchez en de Amerikaanse president Joe Biden op de NAVO-top in Brussel door de Spaanse regering werd gebruikt om de goede relatie met de Verenigde Staten aan te tonen.
Uit beelden bleek echter dat de "ontmoeting" tussen Sanchez en Biden slechts 30 seconden duurde en plaatsvond in de wandelgangen van de conferentie.
De "ontmoeting" tussen de twee staatshoofden werd door de regering gebruikt om de relatie tussen de VS en Marokko te bagatelliseren. Sinds de Amerikaanse erkenning van de Marokkaanse soevereiniteit over de Sahara wordt in Spanje gevreesd dat de relatie tussen Rabat en Washington een bedreiging is voor Madrid.
Polisario
Begin juni had de Volkspartij (Partido Popular) González Laya al gevraagd "onmiddellijk" op te stappen wegens het "rampzalige management" in de kwestie van Polisario-voorman Brahim Ghali.
Ook andere oppositiepartijen verwijten Sánchez er van "niet transparant" te hebben gehandeld in verklaringen over de daadwerkelijke oorzaak van de diplomatieke crisis met Rabat. Een opvatting die ook door Rabat wordt gedeeld.
Polisario-voorman Ghali was vorige maand in Spanje om behandeld te worden tegen het coronavirus, tegen het zere been van Rabat die momenteel in een staat van oorlog verkeert met militante separatisten in de Sahara. Rabat is vooral boos omdat Madrid had nagelaten het ontvangst van de separatistenleider kenbaar te maken.
Ghali kwam Spanje binnen met een Algerijns diplomatiek paspoort onder de naam Mohamed Ben Battouche. Hij kon alleen binnenkomen met een valse identiteit omdat hij in Europa wordt geconfronteerd met verschillende ernstige aanklachten, waaronder genocide, marteling, illegale detentie, ontvoering en verkrachting.
Franse inlichtingen
De Spaanse legerleiding bevestigde vorige week dat Gonzalez Laya direct betrokken was bij het ontvangst van de Polisario-voorman. De Spaanse ambassadeur in Algerije Fernando Morán Calvo-Sotelo had met behulp van het buitenlandministerie geregeld dat de ernstig zieke Ghali naar Spanje werd overgebracht via een militaire basis in Zaragoza. De opmerkelijke omweg moest voorkomen dat hij via de douane het land in zou moeten.
Het Spaanse dagblad Ok Diario schreef eind mei dat de Franse inlichtingendiensten de kwestie bij Rabat hadden aangekaart nog voordat de gezochte separatistenleider aankwam in Spanje.
Volgens Rabat is de opmerkelijke gang van zaken hèt bewijs dat Spanje en Algerije de kwestie geheim wilden houden. Spanje ontkende en beweerde Rabat tijdig te hebben ingelicht en buitenlandminister Gonzalez Laya weigerde daarna nog over de kwestie te praten.
Het standpunt van Marokko is dat de regering van Sánchez moet zorgen voor een grondig en onafhankelijk gerechtelijk onderzoek naar de opmerkelijke gang van zaken rondom het ontvangst van de gezochte mensenrechtenschender.
Rabat liet vorige maand weten geen gesprekspartner meer te zien in de Spaanse buitenlandminister en verbrak al het contact. De Marokkaanse ambassadeur in Spanje werd teruggeroepen.
Gonzalez Laya
Gonzalez Laya heeft sinds haar aantreden in januari 2020 een tumultueuze relatie met haar Marokkaanse ambtgenoot Nasser Bourita. Zo werd ze vrijwel direct geconfronteerd met de Marokkaanse aanneming van de twee wetsvoorstellen betreffende de afbakening van de Marokkaanse zeegrenzen.
De wetten zorgden voor spanningen tussen Marokko en Spanje omdat deze volgens de Spanjaarden overlap creëerden met de "Spaanse wateren" op de Canarische Eilanden.
Het Marokkaanse initiatief werd aanvankelijk slecht ontvangen door Spanje, maar de twee ministers werden het uiteindelijk eens over het onderwerp, tot grote spijt van extreemrechtse politici in Spanje.
In een recent televisie-optreden deed de Spaanse bewindsvrouw een handreiking aan Rabat door te verklaren dat Spanje bereid is te luisteren naar voorstellen van Marokko inzake de Sahara-kwestie. Maar ondanks de Spaanse "bereidwilligheid" bleef Gonzalez Laya volhardend volhouden dat Marokko de crisis heeft veroorzaakt.
De Spaanse diplomate, die overduidelijk overtuigd is van de blaam van Rabat en de Marokkaanse diplomatie recentelijk nog beschuldigde van een "vijandige houding", voert aan dat het niet de rol is van haar regering om te worden gebruikt als bemiddelaar, of om oplossingen voor te dragen of te selecteren.
Intussen zorgen Marokkaanse "sancties" tegen Spanje voor nog meer kritiek op het beleid van de regering Sánchez. Zo zorgt de Marokkaanse uitsluiting van Spaanse havens voor de zomervakantie-campagne Marhaba voor recordverliezen onder Spaanse rederijen, ook was Spanje niet welkom tijdens de militaire oefening van het Amerikaanse leger in Marokko.