Het OM is niet consequent bij het typeren van vier mannen die aanwezig waren in de huiskamer van Mohammed B.
Zijn de vier jongemannen nu ‘passieve deelnemers' van de Hofstadgroep of juist slachtoffers van deze vermeende terroristische organisatie? Allebei, zegt het Openbaar Ministerie in Den Haag. En dat is volstrekt onbegrijpelijk, vinden hun advocaten.
Vorig jaar maart werden Rachid B., Zakaria T., Nadir A. en Mohamed B. (niet de moordenaar van Theo van Gogh) vrijgesproken van deelname aan een terroristische organisatie. Omdat sommigen langer dan een jaar in voorlopige hechtenis hadden gezeten, kende de rechter schadevergoedingen toe tot ruim 74 duizend euro.
Het OM ging daartegen in beroep. Omdat de rechtbank had geoordeeld dat ze wel ‘passieve deelnemers' waren geweest van de Hofstadgroep, was financiële compensatie niet op zijn plaats, zo betoogde justitie op 11 oktober dit jaar. De mannen hadden immers wel de huiskamerbijeenkomsten bezocht bij Mohammed B. (Van Goghs moordenaar) en zich niet van de veroordeelde leden gedistantieerd. Het gerechtshof in Den Haag gaf het OM gelijk.
Afgelopen woensdag, amper vijf weken later, kozen collega-aanklagers een heel andere toon. Bij het hoger beroep in de Hofstadzaak stelden zij in hun requisitoir dat de rechtbank de mannen ten onrechte had gekwalificeerd als ‘passieve deelnemers' van de groep. Zij waren ‘veeleer slachtoffers van haatzaaiing en opruiing'. De groep had geprobeerd hen te bekeren.
‘Mijn mond viel open', zegt Heleen Bos, advocaat van Rachid B. De vier worden ‘in de ene procedure neergezet als verwijtbare deelnemers van een terroristische organisatie, en in de andere als slachtoffers. Het OM is een en ondeelbaar. Daar moet je op kunnen vertrouwen.'
Bos gaat in beroep bij het Europese Hof voor de Rechten van de Mens. Ook Victor Koppe, raadsman van Zakaria T., vindt dat zijn cliënt recht heeft op schadevergoeding. Het OM is ‘dubieus' bezig. ‘Ze geven er in ieder geval blijk van dat ze niet met elkaar overleggen.'
Advocaat-generaal Kuipers, de aanklager die woensdag van slachtoffers sprak, stelt dat het om ‘twee verschillende procedures' gaat. ‘Op het eerste gezicht lijkt het wellicht tegenstrijdig, omdat we suggereren dat zij slachtoffers zijn. Wij wilden duidelijk maken dat zij wel dicht tegen de groep aanzaten, maar nog niet meededen.'
Zakaria T. vindt het ‘gewoon niet eerlijk'. ‘Uiteindelijk hoop ik dat ik word gezien als een normale Nederlander en niet als terrorist, want ik ben onschuldig. Dat zegt justitie zelf.', aldus de website van de volkskrant.nl. In tegenstelling tot eerdere berichtgeving dat de vrijgesproken terreurverdachten toch geen schadevergoeding mee zouden krijgen, komen zij daar nu mogelijk toch voor in aanmerking. Dit is het gevolg van inconsequentie bij het Openbaar Ministerie in het typeren van de inmiddels ex-terreurverdachten. Een en ander heeft dus mogelijk tot gevolg dat de door het gerechtshof te Den Haag ingetrokken schadevergoeding onterecht zou zijn. Dat is nou eenmaal het gevolg van het kronkelgedrag van het OM. Als het ze uitkomt beschuldigen ze je nu eens van betrokkenheid bij de Hofstadgroep en dan weer – als de wind de andere kant op is gaan staan – bestempelen ze je tot slachtoffer van de Hofstadgroep. Met de toekenning en uitkering van de schadeclaims wordt het onrecht jegens deze jonge mannen slechts gedeeltelijk weggenomen.